Qapha Izinhloso Zenhliziyo
IBhayibheli lithi: “Inhliziyo ikhohlisa ngaphezu kwanoma yini enye futhi yenza ngokuphelelwa yithemba.” (Jer. 17:9) Lapho inhliziyo yethu ifisa kakhulu ukwenza okuthile, siba nezizathu zokufeza izinhloso zayo.
ImiBhalo iyasixwayisa: “Enhliziyweni kuvela imicabango emibi, ukubulala, ukuphinga, ubufebe, ukweba, ubufakazi obungamanga, ukuhlambalaza.” (Math. 15:19) Inhliziyo yethu engokomfanekiso ingasidukisa futhi isenze sithethelele inkambo ephambene nentando kaNkulunkulu. Singabona kamuva ukuthi senze ngobuwula. Yini engasisiza sizibone izinhloso zenhliziyo yethu singakakwenzi okungalungile?
UNGAZIBONA KANJANI IZINHLOSO ZAKHO?
Funda iBhayibheli nsuku zonke futhi uzindle ngelikushoyo.
Umphostoli uPawulu wabhala: “Izwi likaNkulunkulu liyaphila, linamandla futhi libukhali kunanoma iyiphi inkemba esika nhlangothi zombili, lihlaba kuze kuhlukane umphefumulo nomoya.” Isigijimi sikaNkulunkulu esitholakala eBhayibhelini ‘siyakwazi ukuqonda imicabango nezinhloso zenhliziyo.’ (Heb. 4:12) Ukuzibuka sisebenzisa lokho okushiwo imiBhalo kungaba usizo olukhulu ngempela lokubona izinhloso zenhliziyo. Yeka ukuthi kubaluleke kangakanani ukufunda iZwi likaNkulunkulu nsuku zonke nokuzindla ngelikushoyo, ngaleyo ndlela sithole imicabango nemibono kaJehova!
Ukwamukela iseluleko semiBhalo nokusebenzisa izimiso zeBhayibheli kuyowuthonya unembeza wethu—isici sangaphakathi esinikeza ‘ubufakazi.’ (Roma 9:1) Izwi likanembeza wethu liyosinqanda ekuthetheleleni inkambo engalungile. Ngaphezu kwalokho, iBhayibheli liqukethe izibonelo ezingaba “yisixwayiso kithi.” (1 Kor. 10:11) Ukufunda kuzo kungasivimbela ekuthatheni isinyathelo esingafanele. Yini ngamunye wethu okufanele ayenze?
Thandaza kuNkulunkulu umcele akusize ubone izinhloso zenhliziyo yakho.
UJehova “ungumhloli wenhliziyo.” (1 IziKr. 29:17) “Mkhulu kunezinhliziyo zethu futhi wazi zonke izinto.” (1 Joh. 3:20) UNkulunkulu akanakukhohliswa. Uma simtshela ngokukhululekile okusikhathazayo, indlela esizizwa ngayo nezifiso zethu ngomthandazo, angasisiza ukuba siziqonde izinhloso zenhliziyo yethu. Singamcela nokuba ‘adale kithi inhliziyo ehlanzekile.’ (IHu. 51:10) Ngakho-ke, uma sifuna ukuthola ukuthi inhliziyo yethu ithambekele kuphi, akufanele silibukele phansi ilungiselelo lomthandazo.
Lalelisisa emihlanganweni yobuKristu.
Ukulalelisisa emihlanganweni yobuKristu kungasisiza ukuba simhlole ngobuqotho umuntu esinguye ngaphakathi—inhliziyo yethu. Nakuba singeke sathola ukwaziswa okusha emhlanganweni ngamunye, ukuba khona kusisiza siziqonde kangcono izimiso zeBhayibheli kanye nezikhumbuzo ezibalulekile ezisisiza ukuba sihlaziye izinhloso zenhliziyo. Izimpendulo zabafowethu nodadewethu nazo ziwusizo ekucwengeni umuntu esinguye ngaphakathi. (IzAga 27:17) Ukuzihlukanisa kunokuba khona njalo emihlanganweni ukuze sijabulele ubudlelwano namaKristu kungasilimaza. Kungasiholela ‘ekuzifuneleni isifiso sobugovu.’ (IzAga 18:1) Ngakho kuwukuhlakanipha ukuzibuza, ‘Ingabe kuwumkhuba wami ukuba khona kuyo yonke imihlangano futhi ngizuze kuyo?’—Heb. 10:24, 25.
IZOSIHOLELAPHI INHLIZIYO YETHU?
Inhliziyo yethu ekhohlisayo ingasidukisa ezicini eziningi zokuphila. Ake sihlole ezine: ukuphishekela izinto ezibonakalayo, ukusebenzisa uphuzo oludakayo, abangane esibakhethayo nezinto esizijabulisa ngazo.
Ukuphishekela izinto ezibonakalayo.
Isifiso sokwanelisa izidingo zethu ezingokwenyama singokwemvelo. Nakuba kunjalo, uJesu wakhipha isixwayiso mayelana nokwenza izinto ezibonakalayo zibe ezibaluleke kakhulu. Komunye wemifanekiso yakhe, uJesu usimema ukuba sicabange ngendaba yendoda eyisicebi ezinqolobane zayo zazigcwele ziphuphuma. Ngenxa yalokho, yayingasenandawo yokubeka esinye isivuno sayo esasibe sihle. Le ndoda yanquma ukudiliza izinqolobane zayo bese yakha ezinkulu. Yacabanga: “[Ngizobuthela] khona ukudla kwami nazo zonke izinto zami ezinhle; futhi ngizothi emphefumulweni wami: ‘Mphefumulo, unezinto eziningi ezinhle ezibekelelwe iminyaka eminingi; khululeka, udle, uphuze, uzijabulise.’” Nokho, le ndoda eyisicebi ayizange icabange ngeqiniso elingenakugwenywa: Ukuphila kwayo kwakungaphela ngabo lobo busuku.—Luka 12:16-20.
Njengoba sikhula, singase sikhathazeke kakhulu ngokulungiselela isikhathi sokuguga size sithethelele ukusebenza isikhathi esengeziwe ngobusuku bemihlangano noma siqale ukudebeselela izibopho zethu zobuKristu ngandlela-thile. Akufanele yini sikuqaphe lokho kuthambekela? Noma kungenzeka sisebasha futhi siyaqaphela ukuthi awukho umsebenzi ongcono kunokungenela inkonzo yesikhathi esigcwele. Noma kunjalo, ingabe sikubekela eceleni ukuphayona ngoba sithi kufanele sibe nemali eyanele yokuzinakekela kuqala? Akufanele yini senze konke esingakwenza manje ukuze sicebe kuNkulunkulu? Ubani owaziyo ukuthi siyobe sisaphila kusasa?
Ukusebenzisa uphuzo oludakayo.
IzAga 23:20 zithi: “Ungabi phakathi kwezinseli zewayini.” Uma umuntu elomela kakhulu uphuzo oludakayo, angase akuthethelele ukuphuza njalo. Angase athi uphuzela ukuphumuza ingqondo, hhayi ukudakwa. Uma sesidinga utshwala ukuze siphumuze ingqondo, kungase kube isikhathi sokukuhlola ngobuqotho ukuthambekela kwenhliziyo yethu.
Abangane esibakhethayo.
Kuyavunywa ukuthi akunakugwenywa ukuxhumana nabantu abangakholwa njengasesikoleni, emsebenzini nasenkonzweni yasensimini. Nokho, kuyinto ehlukile ukuzihlanganisa nabo ngisho nokwakha ubungane nabo. Ingabe sithethelela lobo bungane ngokuthi banezimfanelo eziningi ezinhle? IBhayibheli liyaxwayisa: “Ningadukiswa. Ukuzihlanganisa nababi konakalisa imikhuba emihle.” (1 Kor. 15:33) Njengoba nje ukungcola okuncane kungangcolisa amanzi ahlanzekile, ubungane nabantu abangamesabi uNkulunkulu bungangcolisa ingokomoya lethu futhi buholele ekwamukeleni imibono yezwe, indlela yalo yokugqoka, ukukhuluma nokuziphatha.
Izinto esizijabulisa ngazo.
Ubuchwepheshe banamuhla benza zonke izinhlobo zokuzijabulisa zitholakale kalula futhi eziningi zazo ziyangabazisa noma azimfanele umKristu. UPawulu wabhala: ‘Ukungcola kwazo zonke izinhlobo makungaphathwa nakuphathwa phakathi kwenu.’ (Efe. 5:3) Kufanele senzeni uma inhliziyo yethu ikhangwa ukubuka noma ukulalela okuthile okungcolile? Singase sithi wonke umuntu uyakudinga ukuphumula kancane noma ukuzilibazisa, futhi kuyindaba yomuntu siqu ukuthi ukwenza kanjani. Kodwa masilalele iseluleko sikaPawulu futhi singavumeli ukungcola kungene emehlweni nasezindlebeni zethu.
SINGAZENZA IZINGUQUKO
Uma siye saba yizisulu zokuthambekela kwenhliziyo ekhohlisayo futhi sesinomkhuba wokuthethelela ukuziphatha okungalungile, singazenza izinguquko. (Efe. 4:22-24) Ake sicabangele izibonelo ezimbili zosuku lwethu.
UMiguel * kwadingeka alungise ukucabanga kwakhe ngezinto ezibonakalayo. Uthi: “Mina nomkami nendodana yethu sivela ezweni lapho ukuthola izinto zobuchwepheshe bamuva nezihamba phambili kubhekwa njengento ebaluleke kakhulu. Kukhona isikhathi lapho ngangishabashekela ukuthola konke izwe elikunikezayo, ngicabanga ukuthi ngingakwenza lokho kodwa ngibe ngingazithandi izinto ezibonakalayo. Kungakabiphi ngaqaphela ukuthi ukugijimisa izinto ezibonakalayo kufana nokuzama ukufica utalagu. Ngathandaza kuJehova ngemibono yami nangezinhloso zenhliziyo yami. Ngamtshela ukuthi mina nomkhaya wami sifuna ukumkhonza ngokugcwele. Sakwazi ukuthatha isinqumo sokwenza ukuphila kwethu kube lula sabe sesithuthela lapho kunendingeko enkulu khona. Ngokushesha saba amaphayona. Sibonile ukuthi asidingi izinto eziningi ezibonakalayo ukuze siphile ukuphila okugculisayo nokujabulisayo.”
Okuhlangenwe nakho kukaLee kubonisa indlela ukuzihlola ngobuqotho okwamsiza ngayo ukuba ahlukane nabangane ababi. Uthi: “Umsebenzi engiwenzayo wawungihlanganisa nabathengisi bakwamanye amazwe. Ngangazi ukuthi kuleyo mihlangano kwakuphuzwa kakhulu, kodwa kwakungijabulisa ukuya kuyo. Ngacishe ngadakwa izikhathi eziningana, futhi ngangizisola emva kwalokho. Kwadingeka ngiyihlole ngobuqotho inhliziyo yami. Iseluleko seZwi likaNkulunkulu nokusikisela kwabadala kwangisiza ngaqaphela ukuthi empeleni ngangifuna ukuzihlanganisa nabantu abangamthandi uJehova. Manje ngenza ibhizinisi ngocingo futhi ngikunciphisa ngangokunokwenzeka ukuhlangana ngokoqobo nabathengisi.”
Kudingeka sibe qotho kithi ngokwethu futhi sibone izinhloso zenhliziyo yethu. Njengoba senza kanjalo, kufanele sifune usizo lukaJehova ngomthandazo, sikhumbula ukuthi “uyazazi izimfihlo zenhliziyo.” (IHu. 44:21) UNkulunkulu usinike neZwi lakhe, elingasebenza njengesibuko sethu. (Jak. 1:22-25) Okunye okubalulekile izikhumbuzo nezeluleko esizithola ngezincwadi zobuKristu nangemihlangano yethu! Sinala malungiselelo, singakwazi ukuqapha inhliziyo yethu futhi siqhubeke sihamba endleleni yokulunga.
^ isig. 18 Amagama ashintshiwe.